Participatie bevordert de geestelijke gezondheid van vluchtelingen, maar gezondheid is ook essentieel om te kunnen participeren. Mentale aandoeningen komen bij vluchtelingen de eerste jaren na aankomst veel vaker voor dan in de algemene bevolking. Zorg- en hulpverleners moeten daarop bedacht zijn. Tegelijk zijn er diverse mogelijkheden omdeze problemen het hoofd te bieden. Die kunnen beter worden benut. Dit schrijft de Gezondheidsraad in een vandaag uitgebracht advies aan de minister van VWS
Bij 13 tot 25 procent van de vluchtelingen komt PTSS of depressie voor
Naar schatting heeft 13 tot 25 procent van de vluchtelingen te kampen met PTSS (Posttraumatische Stressstoornis) of depressie. Dat is een veel hoger percentage dan in de Nederlandse bevolking, waar de cijfers voor PTSS en depressie respectievelijk 2,6 en 6 procent zijn. Niet goed bekend is hoe vaak andere mentale problemen, zoals angststoornissen, psychosen, drugsgebruik en zelfmoordpogingen bij vluchtelingen voorkomen. Dat de meeste vluchtelingen geen mentale problemen hebben, wil echter niet zeggen dat ze zonder klachten zijn. Vluchten geeft hoe dan ook stress.
Condities in het land van aankomst spelen een rol
Traumatische ervaringen leiden niet onvermijdelijk tot psychiatrische stoornissen. De sociale situatie in het land van aankomst is eveneens van invloed. Risicofactoren zijn onder meer: gebrek aan sociale ondersteuning, taalproblemen, discriminatie, culturele
aanpassingsmoeilijkheden, onzekerheid over de uitkomst van de asielprocedure en veelvuldige wisseling van opvanglocatie. Wat helpt is een sociaal netwerk, een passende baan en een goede accommodatie.
Alert zijn op mogelijkheden voor preventie en behandeling
Hoewel er betrekkelijk weinig betrouwbare onderzoeksgegevens zijn over preventieve maatregelen om de geestelijke gezondheid van vluchtelingen te bevorderen, is het aannemelijk dat aangrijpen op sociale factoren positief uitpakt. Zo lijkt een betere
toegang tot de arbeidsmarkt via etnische sociale netwerken kansen te bieden. Scholen kunnen het nodige doen om getraumatiseerde kinderen goed te begeleiden, maar blijken daarbij moeilijkheden te ervaren die onder meer verband houden met taal- en
culturele barrières. Hulpverleners in de GGZ en in de eerste lijn hebben diverse behandelmogelijkheden tot hun beschikking, maar staan voor vergelijkbare problemen. Investeren in uitwisseling van informatie en ervaring en in kennisontwikkeling is
volgens de Gezondheidsraad essentieel. De raad beveelt aan het thema gezondheid een plaats te geven in een voorgenomen wetenschappelijk onderzoek naar de maatschappelijke toekomst van vluchtelingen met een verblijfsvergunning.
Lees ook
Dossier vluchtelingen
