Thuiswerken met... Nadie Beijaard

Welke effecten heeft de coronacrisis op de bedrijfsvoering van jouw werk en op het werk zelf? Zal de bedrijfsvoering ook veranderen na de coronacrisis? Zo ja, in welke zin?
Door de coronacrisis is de toegang tot het krijgen van ondersteuning via de Wmo veranderd. Voor de crisis had het Loket bijvoorbeeld langere openingstijden en waren er inloopspreekuren. Mensen zijn nu genoodzaakt om op bepaalde tijdstippen te bellen met hun hulpvraag. Dit kan zorgen voor een verhoogde drempel, waardoor mensen minder snel aan de bel trekken.

Als Wmo consulent heeft de coronacrisis ook voor mij de nodige gevolgen. Zo is het tijdelijk niet meer mogelijk om huisbezoeken af te leggen. De huisbezoeken vormen een belangrijk onderdeel van het werk van een Wmo consulent. Door inwoners in hun eigen omgeving te observeren krijg je meer informatie. Je ziet, hoort en voelt de situatie dan als het ware aan. Ten tijde van de crisis worden de indicaties voornamelijk telefonisch gedaan, maar bij gebrek aan informatie kan de vraag óók tijdelijk worden uitgesteld. Voor sommige inwoners is het ‘op afstand’ en enkel telefonische contact niet altijd haalbaar.

Wereldwijd worden vergaderingen en overleggen digitaal gevoerd. Deze manier van werken vergt meer aandacht en energie. Een voordeel is dat het bij sommige overleggen effectiever werkt. De kans om door elkaar heen te praten is vrijwel nihil. Eén van de gevolgen van de crisis is dat er meer “online” op afstand zal worden gewerkt.

Een andere blijvende verandering zou kunnen zijn dat er meer indicaties telefonisch gedaan gaan worden. Voor sommige hulpvragen is dit prima te bewerkstelligen. Er zijn zelfs gemeenten die dit al standaard doen bij bepaalde hulpvragen. Het bespaart tevens veel reistijd en vergroot de productiviteit. Natuurlijk is dit wel afhankelijk van wat er al bekend is van de cliënt en wat de aard van de hulpvraag is. Uiteindelijk draait het om maatwerk.

Welke invloed heeft de crisis op de branche?
De coronacrisis heeft veel teweeg gebracht in verschillende branches. Zo ook binnen het sociaal domein. Het beroep van Wmo consulent wordt gezien als één van de vitale beroepen. Toch was te merken dat het aantal hulpvragen tijdens de (intelligente) lockdown afnam. De crisis zorgt ervoor dat mensen minder in beeld zijn bij verschillende instanties. Veel mensen worden via die instanties doorverwezen naar de Wmo. Je hoort ook terug dat cliënten liever geen andere mensen (enkel familieleden) over de vloer hebben, het betreft immers een kwetsbare doelgroep. Dit leidt ook tot uitstel van de hulpvraag.

Daarnaast is er een grote groep mensen die ondersteuning krijgt in de vorm van begeleiding. Voor hen heeft de crisis ook grote gevolgen. Begeleiders kunnen niet bij mensen thuis komen en afspraken worden veelal telefonisch gedaan. Voor een aantal van hen is deze vorm van ondersteuning niet voldoende. In die gevallen kunnen begeleiders besluiten om het huisbezoek toch in te plannen. Voor de mensen die niet naar de dagbesteding kunnen, treden ook problemen op. Zij missen hun dagelijkse structuur en kunnen ontregelen in gedrag. Er wordt daardoor een groter beroep gedaan op de sociale omgeving.

Nu de eerste en hopelijk ergste piek achter de rug is, zie je dat mensen zich weer meer wenden tot de Wmo. Ook de dagbesteding en begeleiding worden weer opgestart. Mensen zijn meer in beeld en kunnen zo de juiste ondersteuning krijgen die ze nodig hebben.

Vrijwel iedereen is thuis aan het werk, hoe pak je dit op en op welke manier heb je je korte termijn strategie aangepast?
Begin maart ben ik via mijn werkgever Bender begonnen bij een nieuwe opdrachtgever als allround Wmo consulent. De eerste weken is het altijd fijn om ingewerkt te worden in de processen en de manier van werken. Ik heb het geluk gehad dat dit de eerste twee weken nog is gebeurd en ik dus nog een aantal collega’s heb ontmoet. Daarna werd geadviseerd om zoveel mogelijk thuis te werken. Dit advies heb ik opgevolgd. Met mijn laptop en mobiele telefoon moest ik mijn werkzaamheden online en op afstand zien uit te voeren. Vanuit Bender werden E-learning cursussen aangeboden waarmee handvatten aangereikt werden om telefonisch te kunnen indiceren.

In het begin was het thuiswerken erg wennen. Voornamelijk het behouden van een goede balans tussen werk en privé was een uitdaging. Omdat je woon- en werkplek één ruimte is, bestaat de kans dat je langer doorwerkt door bijvoorbeeld tussendoor nog even wat mails te checken. Ook is de afwisseling in werkzaamheden weg, het huisbezoek, de reistijd en het maken van verslagen. Gedurende de dag zit je langer achter het beeldscherm.

Door mijn opdrachtgever is gemeld dat flexibel werken in deze tijd is geoorloofd. Dit was prettig en hierdoor hoef je je niet schuldig te voelen als je tussendoor een rondje gaat lopen. Mijn werk is thuis best goed te doen. Toch zijn er momenten dat mijn motivatie wat laag is en de productiviteit in het geding komt. Op die momenten pakte ik even rust, waardoor ik op een ander moment de ‘schade’ inhaalde.

Door het uitsluitend thuiswerken mis je informatie die je normaal gesproken opvangt op kantoor. Je krijgt daar veel meer mee van wat er speelt binnen de gemeente. Door het thuiswerken moet je deze informatie actief ophalen bij collega’s.

Ondanks dat ik vrij kort werkzaam ben bij de gemeente, merkte ik dat collega’s open stonden om mijn vragen te beantwoorden en een praatje te maken. Een aantal collega’s heb ik alleen nog maar telefonisch gesproken. Een manier om elkaar toch te zien, was videobellen. Dit levert ook weer mooie en grappige momenten op, zoals de reacties: ‘o ik wist niet dat je er zo uitzag’, ‘leuk om je nu in het echt te zien’ en ‘hoe oud ben je eigenlijk?’.

Hoe ga je om met je klanten en welke extra ondersteuning bied je aan jouw klanten?
Het werk blijft in feite hetzelfde. Mensen doen een melding en die melding wordt onderzocht. Het onderzoek van de melding gaat nu telefonisch. De voorkeur gaat uit naar videobellen, zodat je mensen toch in hun eigen leefomgeving kunt zien. Als mensen het videobellen niet beheersen kan er worden gekozen om het gesprek alleen telefonisch te doen, mits de cliënt voldoende bekend is. Anders wordt aangeraden om iemand uit het netwerk bij het gesprek te betrekken die wel de online technieken en vaardigheden beheerst.

We mogen met de benodigde beschermingsmaatregelen nu langzamerhand weer bij de mensen op huisbezoek. Met de kanttekening; alleen als het noodzakelijk is.

Heb je een tip voor hoe we deze situatie door kunnen komen?
In deze crisis heb ik gemerkt dat het werkt om een strakke planning te maken. Wat moet er vandaag gedaan worden? Daarbij helpt het om kleine doelen op te stellen en vervolgens kleine pauzes in te lassen. Dit voorkomt dat je uren achter elkaar achter de computer zit. Voel je tevens niet schuldig over het nemen van een break. Het maken van een wandelingetje of het doen van huishoudelijke klusjes houden je hoofd fris. Je kunt namelijk snel in de verleiding komen om meer tijd achter het beeldscherm door te brengen. Kortom, stel je grenzen en plan ook ontspannende activiteiten in.

Wat ook kan helpen is het inplannen van belafspraken met collega’s. Vraag hoe het gaat en of je elkaar kan helpen. Het is in deze tijd belangrijk om op elkaar te blijven letten en te signaleren als collega’s ondersteuning kunnen gebruiken (zowel zakelijk als privé). Zie het als een social talk dat je anders ook maakt bij het koffiezetapparaat.

Wat een valkuil en probleem kan worden door het vele thuiswerken, is je fysieke houding tijdens het werk. Zorg ervoor dat je werkplek ergonomisch verantwoord is. Mocht je niet weten wat dit precies inhoudt, vraag dit dan na bij je werkgever. Veel werkgevers stellen bureaustoelen, toetsenborden of extra schermen ter beschikking om het thuiswerken te faciliteren.

Kortom, heb oog voor elkaar, denk aan jezelf en voel je niet schuldig als je incidenteel wat minder productief bent.