Rondetafelgesprek Kamer: aanpak schulden in de schijnwerpers

Met het position paper roepen gemeenten de Tweede Kamer en het kabinet op om concreet acht punten aan te pakken. Deze punten zijn randvoorwaardelijk om de gemeentelijke ambitie waar te kunnen maken.

Wat is er concreet nodig?

• Zorg voor financiële educatie in het onderwijs.

• Neem belemmeringen privacy en gegevensuitwisseling weg om outreachende integrale schuldhulpverlening te kunnen bieden.

• Realiseer sociale incasso en pas de bijzondere incassobevoegdheden en de buitenproportionele incassokosten van de Rijksoverheid als schuldeiser aan, waardoor problemen niet groter worden.

• Zorg ervoor dat er snelheid komt in de minnelijke schuldregeling. Dit kan door een medewerkingsplicht voor schuldeisers in te stellen, of door de procedure van een dwangakkoord te vereenvoudigen ene versnellen.

• Zorg ervoor dat schuldeisers binnen een voorgeschreven termijn een opgave van alle openstaande schulden moeten doen.

• Zorg voor een geleidelijke afbouw van inkomensondersteunende Rijksvoorzieningen en een minimabeleid dat werkenden met een laag inkomen langer ondersteunt, want dit helpt bij het verkleinen van de armoedeval.

• Maak gemeenten regievoerder van het proces van beschermingsbewind, waardoor zij een integrale aanpak kunnen realiseren. Hierbij is naast adviesrecht voor gemeenten voldoende financiering nodig of een andere financieringssystematiek; overdracht van verantwoordelijkheid zonder voldoende financiering zorgt voor meer problemen!

• Kom tot één betaalmoment voor uitkeringen, toeslagen en voorzieningen, vereenvoudig (aanvraag-)procedures en verkort de doorlooptijden voor toekenning. En zorg voor één overheid die de uitkeringen en toeslagen toekent, direct, op basis van actuele inkomensgegevens en levensgebeurtenissen.

Gemeentelijke ambitie

Gemeenten hebben de ambitie om het aantal mensen met problematische schulden substantieel terug te dringen. Natuurlijk door goede schuldhulpverlening, maar liever nog door zo vroeg mogelijk het ontstaan van (problematische) schulden te signaleren én te voorkomen.

Schuldhulpverlening is symptoombestrijding en we moeten ons gezamenlijk inspannen om het echte probleem aan te pakken. Dit betekent het doorbreken van intergenerationele armoede en een brede aanpak van sociale problematiek.

Tegelijkertijd moeten we – tegen de achtergrond van het WRR rapport ‘Weten is nog geen doen’ – erkennen dat niet iedereen in staat is zijn financiën zelf op orde te houden, zodat ondersteuning wordt ingezet nog voordat schulden zijn ontstaan.