Steeds meer mensen gaan een beroep doen op de langdurige zorg. Mensen worden ouder en hebben veelal een complexe, medische zorgvraag. Daarnaast hebben cliënten binnen de langdurige zorg ook een psychosociale zorgvraag. Zo vragen zij bijvoorbeeld aandacht voor autonomie, zingeving en een stimulerende zorgomgeving. Door de ontwikkelingen zal niet alleen de omvang, maar ook de aard van de zorgvraag de komende jaren verder gaan veranderen. Kortom: de langdurige zorg is in beweging met verschillende uitdagingen als gevolg.
De uitdagingen die ontstaan door de veranderingen in de vraag en het aanbod van de langdurige zorg, liggen op verschillende niveaus. Dat wil zeggen op het niveau van het individu, organisaties en de landelijke context van de langdurige zorg. Eén van de uitdagingen op het individuele niveau is de (toekomstige) cliënt laten anticiperen op de toekomstige zorgvraag. Burgers zijn over het algemeen namelijk nog niet bezig om zich voor te bereiden op hun eventuele toekomstige zorgvraag. Tijdige oriëntatie is echter wel belangrijk. Dit om te voorkomen dat als zij zorg nodig hebben, overvallen worden met het maken van een keuze en mogelijk zorg krijgen die niet aansluit bij hun wensen. Een andere uitdaging op dit niveau is (teams van) zorgverleners zodanig toe te rusten dat er zowel aandacht is voor de lichamelijke als de psychosociale behoeften van cliënten.
Op het niveau van de betrokken (zorg)organisaties moeten de belangen van cliënten, zorgprofessionals en zorgorganisaties meer met elkaar verenigd worden. Ook is het van belang om de inhoud van zorgopleidingen en zorgpraktijk meer op elkaar af te stemmen. De betaalbaarheid van de langdurige zorg, het zorgen voor passende zorgtechnologie en voldoende zorgprofessionals op elk opleidingsniveau zijn uitdagingen op landelijk niveau.
Oplossingsrichtingen
Een belangrijke oplossingsrichting voor verschillende uitdagingen is om de wensen en mogelijkheden van cliënten als uitgangspunt te nemen. Dit geldt in de directe zorgverlening, maar ook bij de ontwikkeling van zorgtechnologie, woningen en beleid. Verder geldt dat samenwerking en afstemming belangrijk zijn: bijvoorbeeld tussen zorgverleners en cliënten, als ook tussen en binnen organisaties. Een andere oplossingsrichting betreft het uitwisselen van kennis en ervaringen. Ontwikkelingen en innovatie van zorg kosten veel energie van alle betrokken partijen. Om deze energie zo efficiënt mogelijk in te zetten wordt zorgorganisaties en onderwijsinstellingen aangeraden om zich te laten inspireren door goede voorbeelden van anderen. Naast het uitwisselen van kennis en goede voorbeelden, is ook het genereren van nieuwe kennis belangrijk.
De langdurige zorgsector is volop in beweging. Het is daarom van belang om genoemde oplossingsrichtingen te toetsen en verdere oplossingen te ontwikkelen voor de verschillende uitdagingen. Dit blijkt uit de kennissynthese ‘Langdurige Zorg’ van het RIVM.
Zie hier de factsheet Langdurige zorg in beweging.
