Na drie jaar hervormingen en decentralisaties krijgen mensen met een levenslange en levensbrede beperking nog altijd niet de zorg en ondersteuning die nodig is. Het doel was zorg dichtbij, op maat en gericht op meedoen. Die belofte wordt te weinig waargemaakt, schrijft Ieder(in) in een brief aan de Tweede Kamer (1).
Sinds 2015 hebben mensen te maken met een reeks van wetten waaruit zij hun zorg en ondersteuning geregeld moeten krijgen. Als ze niet in de Wet langdurige zorg terecht kunnen, moeten ze hun ondersteuning bij elkaar zien te sprokkelen uit onder meer de Wet maatschappelijke ondersteuning, de Zorgverzekeringswet en de Jeugdwet. Het ontbreken van heldere samenhang tussen die wetten maakt het regelen van zorg uitermate ingewikkeld.
Extra moeilijk wordt het als ze ook nog een beroep moeten doen op wetten die het mogelijk moeten maken om beter mee te doen in de maatschappij. Daarbij gaat het bijvoorbeeld om de Participatiewet en de Wet Passend Onderwijs.
Verloren raken
Mensen met een langdurige en levensbrede zorgvraag raken verloren in het samenspel tussen die wetten. In de praktijk betekent dit dat ze te vaak van het kastje naar de muur worden gestuurd. Ze lopen op tegen bureaucratie, wachtlijsten en gebrekkige indicaties.
Deze problemen zijn door recente rapportages van Ieder(in), andere gehandicapten- en patiëntenorganisaties, maar ook de Raad voor het openbaar bestuur onder de aandacht gebracht van het ministerie van VWS en de Tweede Kamer.
Maak het eenvoudiger
Ieder(in) doet een dringend beroep op de Tweede Kamer om deze signalen serieus te nemen. In de brief pleiten we vooral voor vereenvoudiging van de toegang tot langdurige en levensbrede zorg, met een eenduidige regeling en één ingang (één loket). Tegelijk vragen we om serieus werk te maken van onafhankelijke clientondersteuning (over alle wetten heen) en onafhankelijke indicatiestelling met de mogelijkheid van een second opinion.
Betaalbaar
Daarnaast is belangrijk dat zorg betaalbaar blijft en dat er realistische stappen worden gezet om de stapeling van zorgkosten tegen te gaan. De aangekondigde verlagingen van de eigen bijdragen voor de Wmo en Wlz mogen niet ten koste gaan van de kwaliteit van de zorg en ondersteuning.
De Tweede Kamer bespreekt de begroting van het ministerie van VWS in de week van 11 december.
(1) Brief Ieder(in) aan VWS over begroting.
