Janusz Korczak was een Poolse kinderarts, pedagoog en kinderboekenschrijver. Hij maakte zich sterk voor kinderrechten: kinderen hebben het recht te zijn zoals ze zijn, kinderen hebben het recht op de dag van vandaag en kinderen hebben het recht op hun eigen dood. Het Verdrag voor de Rechten van het Kind is mede geïnspireerd op de visie van Korczak.
Wie was Janusz Korczak?
Janusz Korczak (1878 - 1942) was één van de grootste pedagogen uit de twintigste eeuw. Zijn echte naam is Henryk Godszmit. Als kinderarts trok hij zich het lot aan van weeskinderen in Warschau en stichtte in 1912 Dom Sierot, een weeshuis voor Joodse kinderen. Hier probeerde hij in de dagelijkse, soms weerbarstige praktijk van een kindertehuis, zijn pedagogische ideeën, waarin de rechten van kinderen centraal staan, te realiseren. Samen met de kinderen uit het kindertehuis is Korczak tijdens de Tweede Wereldoorlog afgevoerd naar het vernietigingskamp Treblinka.
Wat houd de visie van Korczak in?
Korczak heeft drie grondrechten van het kind vastgelegd:
Kinderen hebben het recht te zijn zoals ze zijn: ieder kind is bijzonder en probeer niet van een kind iets te maken dat het niet is.
Kinderen hebben het recht op de dag van vandaag: net als volwassenen hebben kinderen soms ook een dag waar ze niet in van alles zin hebben. Dan moet je niet dwingen om kinderen toch van alles te laten doen.
Kinderen hebben het recht op hun eigen dood: de overbeschermende houding van volwassenen mag kinderen niet het recht ontnemen een eigen leven te leiden.
U kunt meer lezen over de grondrechten van het kind in het boek 'Hoe houd je van een Kind?'. Het eerste deel van het boek draagt de titel 'Het kind in het gezin'. Korczak schreef het tijdens de Eerste Wereldoorlog (1914-1918).
Wat doet de Janusz Korczak Stichting?
In 1982 is de Janusz Korczak Stichting in Nederland opgericht. Zij stelt zich ten doel het verbreiden van de kennis van het leven en werk van Janusz Korczak en daarmee de verspreiding van zijn gedachtegoed. Verder wil de stichting haar initiatieven en activiteiten richten op concretisering van Korczaks ideeën over opvoeding en de rechten van het kind in scholen, kinderopvang en jeugdzorg. Kijk voor meer informatie over www.korczak.nl.
