Vrouwen geven veel vaker mantelzorg aan hun (schoon)ouders dan mannen, maar combineren dat minder vaak met een fulltime baan. Dit blijkt uit de nieuwe SCP-publicatie Vrouwen, mannen en hulp aan (schoon)ouders. In dit rapport beschrijven onderzoekers Alice de Boer, Mirjam de Klerk en Ans Merens de verschillen tussen vrouwen en mannen in het geven van hulp aan (schoon)ouders. Ook onderzochten zij of vrouwen en mannen verschillen in hun bereidheid om hulp te geven, en in hoeverre zij de hulp aan (schoon)ouders combineren met een betaalde baan.
Vrouwen helpen (schoon)ouders vaker dan mannen
In 2008 gaven 820.000 vrouwen en ongeveer 460.000 mannen hulp aan (schoon)ouders: van alle mantelzorgers van (schoon)ouders is dus bijna twee derde vrouw. Als we ons tot langdurige en intensieve hulp beperken, zijn de aantallen helpers kleiner en is de verhouding tussen vrouwen en mannen ongeveer 70:30. Het gaat dan om 260.000 vrouwen en 110.000 mannen. Het aandeel helpenden is het grootst bij de 45-54-jarigen: 24% van de vrouwen en 13% van de mannen in die leeftijd helpt een (schoon)ouder. Bij de 35-44 jarigen liggen percentages lager, maar helpt toch 16% van de vrouwen en 8% van de mannen.
Accentverschillen in type mantelzorg
Over het algemeen verschillen vrouwen en mannen weinig in het type hulp dat ze aan hun (schoon)ouders geven. Emotionele steun en toezicht en begeleiding bij bezoeken buitenshuis geven dochters en zonen beiden even vaak. Er zijn wel accentverschillen: zonen helpen hun (schoon)ouders vaker met administratie en invullen van formulieren (86% bij mannen versus 71% bij vrouwen), terwijl dochters vaker hulp bieden bij het huishouden (86% bij vrouwen versus 74% bij mannen).
Opvattingen over geven van hulp lopen niet uiteen, bereidheid wel
Ongeveer een kwart van de burgers, zowel vrouwen als mannen, vindt dat kinderen de plicht hebben om voor hun bejaarde ouders te zorgen. Twee derde vindt de zorg voor hulpbehoevende ouders vooral (of iets meer) een taak voor de overheid. Mannen vinden dit vaker dan vrouwen, maar de verschillen zijn niet heel groot. Vrouwen zijn wel vaker dan mannen bereid om hulp te bieden aan hun ouders, gedurende een aantal maanden of een langere periode. Ruim eenderde van de vrouwen zegt bereid te zijn om persoonlijke verzorging, zoals hulp bij douchen en toiletbezoek, aan ouders te bieden als dat nodig is; bij mannen is dit een op de vier.
Vrouwen geven hulp om andere redenen dan mannen
Meer dan 80% van de mantelzorgers, zowel mannen als vrouwen, helpen hun (schoon)ouders omdat ze dat vanzelfsprekend vinden. Dochters hebben het in dat verband vaker over liefde en genegenheid, terwijl zonen vaker over plicht spreken. Dochters voelen zich ook meer aangesproken om te zorgen, omdat ze zeggen dat de (schoon)ouder het liefst door hen geholpen wilde worden of dat er geen andere helpers waren. Vrouwen noemen iets vaker dan mannen positieve ervaringen, zoals dat het helpen hen een goed gevoel geeft.
Grote verschillen tussen mannen en vrouwen in combinatie zorg en betaald werk
Bijna 600.000 vrouwen en bijna 400.000 mannen hielpen in 2008 hun (schoon)ouders en hadden ook een betaalde baan. Van de mannen die hun (schoon)ouders helpen, heeft 85% een baan en van de vrouwen 72%. 75% van de mannen die arbeid en de hulp aan (schoon)ouders combineert, heeft een fulltime baan; bij vrouwen ligt dat aandeel op 20%. Het gaat om ongeveer 290.000 mannen en 120.000 vrouwen. Dat komt vooral doordat mannen (ook degenen die geen mantelzorg verlenen) veel vaker fulltime werken dan vrouwen.
Mannen vinden vaker de combinatie van een baan en een zorgtaak voor (schoon)ouders zwaar en rapporteren vaker conflicten thuis en op het werk dan vrouwen. Dit kan komen doordat mantelzorgende mannen vaker een fulltime baan hebben dan mantelzorgende vrouwen. Ook hebben ze mogelijk andersoortig werk of is in hun werkomgeving het geven van mantelzorg minder geaccepteerd. Vrouwen ondervinden niet vaker dan mannen een hoge belasting, maar hebben wel moeite met het loslaten van de zorg voor (schoon)ouders.
Lees ook
Dossier mantelzorg
