Hoe gaan gemeenten om met dagbesteding? Begin 2016 heeft Movisie het beleid van gemeenten rondom dagbesteding van tien kleine en 25 middelgrote en grote gemeenten geïnventariseerd. Deze publicatie is daar het resultaat van. De inventarisatie biedt inzicht in de ontwikkelingen en trends in deze gemeenten, maar is geen representatiefoverzicht. Gemeenten hebben acht vragen beantwoord.
Hoe wordt dagbesteding ingevuld?
Op verschillende manieren geven gemeenten invulling aan dagbesteding. Gemeenten gebruiken een indeling in niveaus, vormen of categorieën om de dagbesteding te organiseren. Het beeld is dat gemeenten geen grote veranderingen zien in het gebruik van dagactiviteiten, ook niet als het gaat om maatwerkvoorzieningen. Wel onderzoekt een meerderheid van de gemeenten de mogelijkheden om het aanbod te vernieuwen. Sommige gemeenten hebben daar al stappen in gezet.
Hoe is de verdeling tussen algemene en maatwerkvoorzieningen?
Het beeld is dat er eerst wordt gekeken naar de mogelijkheden binnen de algemene voorzieningen. Bij complexere problematiek (zoals bij zwaardere dementie en ggz-problematiek) is er maatwerkaanbod. Verder geven gemeenten aan dat er geen grote verschuivingen hebben plaatsgevonden naar meer algemene voorzieningen of naar meer maatwerk. Binnen gemeenten wordt wel bekeken, via onderzoeken en pilots, of er meer gebruik kan worden gemaakt van algemene voorzieningen. Gemeenten
denken dat maatwerk en algemene voorzieningen altijd naast elkaar zullen blijven bestaan.
Wordt er rekening gehouden met doelgroepen?
Alle gemeenten geven aan rekening te houden met de specifieke behoeften en mogelijkheden van cliënten. Het grootste deel van de gemeenten kiest voor een combinatie: zowel een individuele insteek - waarbij de ondersteuningsvraag leidend is - als sturing op aanbod waarbij rekening gehouden wordt met specifieke doelgroepen (zoals dementie, ggz, verpleging, verzorging en thuiszorg).
Wat is het vervoersbeleid?
Gemeenten zijn bezig om samen met betrokkenen te zoeken naar slimme oplossingen voor het vervoer. De insteek is om het vervoer klantvriendelijker en efficiënter te maken door beter samen te werken. Gemeenten verwachten dat er minder vervoer nodig is doordat activiteiten meer in de buurt plaatsvinden.
Zijn er verschuivingen door de eigen bijdrage?
Het komt voor dat mensen nu een hogere eigen bijdrage betalen dan voorheen. Er is echter geen enkele gemeente die aangeeft dat er sprake is van grote verschuivingen. Het merendeel van de gemeenten geeft aan dat er voor algemene voorzieningen geen eigen bijdrage wordt gevraagd. Er zijn signalen dat de eigen bijdrage effect heeft op het gebruik van de dagbesteding. Toch zien we
ook hier geen grote verschuivingen.
Zijn er wachtlijsten?
Het merendeel van de gemeenten geeft aan dat er geen wachtlijsten zijn. Ze hebben ook geen signalen gekregen dat er wachtlijsten zijn of dat zij een trend zien van toenemende wachtlijsten sinds de transitie per 1 januari 2015. Bij geen enkele gemeente zijn aanbieders omgevallen sinds de transitie.
Hoe gaan gemeenten de inkoop doen?
Een aantal gemeenten is bezig om de nieuwe inkoopprocedure vorm te geven, waarbij meer ruimte is voor aanbieder en cliënt. Enkele gemeenten geven aan met resultaatsturing te gaan werken.
Wat zijn de toekomstplannen?
De verwachting is dat er meer gekeken gaat worden naar de mogelijkheden voor dagbesteding binnen de algemene voorzieningen. Gemeenten verwachten dat binnen het brede sociale domein voorliggende voorzieningen steeds verder worden uitgebouwd. Zo ontstaat er een meer integraal aanbod en meer samenwerking tussen aanbieders. Gemeenten vinden het nu nog te vroeg om aan te geven of er zich verschuivingen voordoen.
Lees ook
45 voorbeelden van innovatieve dagbesteding
