We weten dat het zo is, maar hoe werkt het en welke relatie bestaat er tussen de sociaaleconomische positie van mensen en hun gezondheid? Met welke methoden kunnen we lokale netwerken ontwikkelen en zo gezondheidsachterstanden beperken? Dat weten we nog niet. Deze vragen staan centraal in onderzoek dat kennis moet opleveren ter voorkoming en vermindering van sociaaleconomische gezondheidsverschillen (SEGV).
Lokale netwerken
Begin 2018 starten, verspreid over Nederland, 6 onderzoeksgroepen met hun lokale partners. Zij ontwikkelen netwerken voor een effectieve, integrale aanpak. Die aanpak is lokaal en gericht op sociale factoren die van invloed zijn op gezondheid. Denk bijvoorbeeld aan de relatie tussen financiële problemen en gezondheid. Die lokale aanpak bestrijkt dus meer beleidssectoren dan alleen de gezondheidszorg. Met het onderzoek naar de werkzaamheid van hun methoden willen de onderzoeksgroepen bijdragen aan kennis over de onderlinge samenhang tussen al die sectoren en effectieve integrale aanpakken.
Verklarend multidisciplinair onderzoek
Daarnaast starten medio 2018 wetenschappers met 5 verklarende onderzoeken. Zij werken hiervoor nauw samen vanuit hun eigen vakgebied met onderzoekers vanuit andere relevante disciplines en sectoren. Zij onderzoeken de mechanismen, dynamiek en interacties die een rol spelen in de relatie tussen sociaaleconomische positie en gezondheid. Het doel is om op termijn aangrijpingspunten voor beleid te formuleren zodat sociaaleconomische gezondheidsverschillen kunnen worden teruggedrongen.
Aanpak van gezondheidsverschillen
Hoe komt het dat mensen met een zwakkere sociaaleconomische positie een slechtere gezondheid en kortere (gezonde) levensverwachting hebben? In onze samenleving hebben mensen in kwetsbare groepen minder goede vooruitzichten op een lang en gezond leven. Ook hebben zij vaak problemen op andere gebieden (financiën, werk, wonen, relaties). Er wordt gezocht naar een win-winsituatie. Er is samenhang tussen sociale problemen en gezondheid; hoe kunnen we die in positieve zin beïnvloeden en mensen ondersteunen bij een gezonde leefstijl? Dit type onderzoek is nieuw omdat tot nu toe vooral binnen de sector gezondheidszorg werd gezocht naar oorzaken van gezondheid en ziekten. De integrale aanpak van gezondheidsachterstanden in brede zin is zeer gewenst.
Programma Preventie
De onderzoeken voor lokale netwerken en het verklaren van gezondheidsverschillen passen binnen het 5e programma Preventie. Vertegenwoordigers van gemeenten, academische werkplaatsen Publieke Gezondheid, samenwerkingsverbanden en lokale netwerken hebben 16 subsidieaanvragen ingediend waarvan er 11 gehonoreerd zijn.
