Senioren zijn nog steeds gebrekkig op de hoogte van wat de veranderingen in de wetgeving voor langdurige zorg voor hen betekenen, blijkt uit onderzoek dat ouderenorganisatie ANBO in samenwerking met Thyssenkrupp Encasa en Zembro heeft uitgevoerd. Ook gaat nog geen 10 procent van de senioren actief op zoek gaat naar informatie over de mogelijkheden om langer thuis te wonen, terwijl bijna de helft denkt dat de huidige woning niet geschikt is om er op latere leeftijd in te wonen. Net als in 2014, toen het onderzoek voor het eerst werd uitgevoerd, gaven zo’n 11.000 respondenten vanaf 50 jaar antwoord op vragen over gezondheid, langer thuis wonen en de daarvoor benodigde hulpmiddelen.
Hoewel de kennis onder senioren over de veranderingen in de langdurige zorg ten opzichte van 2014 iets is verbeterd, zegt nog steeds één derde niet goed op de hoogte te zijn van de veranderingen. De aangepaste wetgeving heeft geresulteerd in scherpere toegangsnormen voor verzorg- en verpleeghuizen, waardoor senioren langer zelfstandig thuis blijven wonen. “Hierdoor neemt de behoefte aan aangepaste woningen en ondersteuning, zoals bijvoorbeeld een rollator, traplift, persoonsalarm of thuiszorg, enorm toe”, aldus ANBO.
De behoefte aan informatie over zelfstandig langer thuis wonen is licht toegenomen ten opzichte van 2014. Bijna 70 procent zou nu meer inzicht willen hebben in de mogelijkheden om langer thuis te wonen, tegen 61,7 procent in 2014. Daarentegen is nog geen 10 procent al naar informatie op zoek gegaan.
ANBO raadt senioren aan om informatie over middelen om langer thuis te wonen al in te winnen als er nog niks aan de hand is: “Bewoners doen er goed aan tijdig na te denken over de toekomst in hun woning. Het is niet altijd even eenvoudig om de juiste informatie te vinden over bijvoorbeeld de aanpassingen in de woning of over de financieringsmogelijkheden ervan.”
De informatievoorziening over hulpmiddelen zou meer aandacht moeten krijgen, is de conclusie van de onderzoekers. Bijna de helft van de respondenten geeft namelijk aan de huidige woning niet geschikt te vinden om op latere leeftijd in te blijven wonen. ANBO ziet voor informatievoorziening een rol voor gemeentes weggelegd: “De gemeente heeft op het punt van bewustwording een informerende en faciliterende rol. Het is noodzakelijk de burger te stimuleren en te verleiden om over dit onderwerp na te denken. Los daarvan moeten senioren zelf ook actiever worden. Als je een baby krijgt ga je ook tijdig op zoek naar informatie, en dat moet dus ook als je ouder wordt”, aldus Liane den Haan, directeur-bestuurder van ANBO.
Maar ook fabrikanten kunnen helpen bij de informatievoorziening. Zij kunnen senioren tijdig informeren over de te nemen stappen en de financiële mogelijkheden. De respondenten van het onderzoek geven aan informatie, net als in 2014, het liefst via het internet te verkrijgen. Ook de corporate brochure en de krant zijn nog altijd gewaardeerde informatiebronnen voor senioren, dus er kansen genoeg om de senior op de hoogte te houden.
Senioren vinden thuis- en mantelzorg het belangrijkste hulpmiddel om langer thuis te kunnen blijven wonen. Daarna komt huishoudelijke hulp, gevolgd door mobiliteitsoplossingen en persoonsalarmering. Aan- en verbouw van de woning is wordt aanzienlijk minder belangrijk gevonden.
Dat heeft mogelijk te maken met de kosten die gepaard gaan met aan- en verbouw van de woning. Uit het onderzoek blijkt namelijk dat respondenten deze oplossing het vaakst te duur vinden. Bovendien zijn ze tot aan- en verbouw het minst bereid, net als in 2014,omdat deze ingreep vaak te ingrijpend wordt gevonden.
De bereidheid om extra geld voor hulpmiddelen te betalen, is afhankelijk van het inkomen. Zo blijkt dat respondenten met een inkomen boven de 2.000 euro netto per maand over het algemeen vaker bereid extra geld voor een hulpmiddel te betalen dan mensen met een lager inkomen. Mensen met een lager inkomen, komen daarentegen sneller in aanmerking voor financiële ondersteuning vanuit de overheid.
De gemeente en fabrikanten doen er volgens de onderzoekers daarom goed aan om in hun informatievoorziening aandacht aan financiële mogelijkheden te besteden. Zo kan in sommige gevallen zelfs zo zijn dat het particulier afnemen van diensten goedkoper uitpakt.
Voor het onderzoek zijn 67.000 mensen benaderd, die als lid of als geïnteresseerde zijn aangesloten bij ANBO. In totaal hebben 10.885 mensen gereageerd en het onderzoek geheel of gedeeltelijk ingevuld. Samenstelling respondenten: 50-65 jaar 10,08%, 65-80 jaar 74,18% en 80 jaar of ouder 15,74 procent. Het onderzoek is geïnitieerd door ThyssenKrupp Encasa en Zembro, in samenwerking met belangenbehartiger voor senioren ANBO. Het onderzoek was een herhaling van een onderzoek dat Thyssenkrupp Encasa in 2014 al in samenwerking met de afdeling Health Evidence van de Radboud Universiteit Nijmegen, Liever Thuis!, ANBO en Etac heeft uitgevoerd.
Nederland telt steeds meer ouderen, die gemiddeld steeds langer leven. Het aantal 65-plussers in Nederland zal stijgen van 2,4 miljoen in 2010 naar 4,5 miljoen in 2040. Deze vergrijzing van de bevolking heeft grote gevolgen voor de uitgaven in de Nederlandse gezondheidszorg. Om de zorg aan ouderen betaalbaar te houden, wordt het Nederlandse zorgstelsel de komende jaren ingrijpend hervormd, vooral op het gebied van de langdurige zorg. De overheid neemt noodgedwongen maatregelen waardoor oudere mensen langer thuis blijven wonen.
