Het UWV heeft de Trendrapportage gepubliceerd met de stand van zaken aan het einde van het eerste kwartaal 2017. Op verzoek van het ministerie van SZW en de Werkkamer publiceert het UWV ieder kwartaal een overzicht ter indicatie van de voortgang van de banenafspraak per arbeidsmarktregio.
In het overzicht staan de omvang van de doelgroep-populatie en hoeveel banen in de regio’s gerealiseerd zijn. De trendrapportage geeft een indicatie over de voortgang van het aantal banen per arbeidsmarktregio ten opzichte van de nulmeting. De Werkkamer heeft een indicatieve verdeling gemaakt van de te realiseren banen per arbeidsmarktregio tot en met 2016. Deze indicatieve verdeling is geen afspraak over de te behalen aantallen per regio. De banenafspraak is immers een afspraak op landelijk niveau.
Samenvatting belangrijkste resultaten
Uit deze trendrapportage blijkt dat er eind maart 2017 204.074 mensen met een geldige grondslag in het doelgroepregister stonden. Dat is een afname van 43.665 personen ten opzichte van de nulmeting eind december 2012. Ten opzichte van het eerste kwartaal 2016 is het een afname van 62.801 personen. De afname kan, gelijk aan de vorige kwartalen, vooral worden verklaard door de herindeling Wajong: UWV kijkt in de periode 2015-2017 voor alle mensen in de oude Wajong en Wajong 2010 of zij beschikken over arbeidsvermogen. Voor mensen die duurzaam geen arbeidsvermogen hebben, wordt de registratie in het doelgroepregister beëindigd.
Kabinet wil quotum voor overheid activeren
Op basis van de twee-meting van de banenafspraak heeft het kabinet vanwege het resultaat van de sector overheid het traject ingezet om de quotumheffing voor de sector overheid te kunnen activeren. Staatssecretaris Klijnsma heeft dit besluit kenbaar gemaakt in haar brief aan de Tweede Kamer van 30 juni. Op verzoek van staatssecretaris Klijnsma zal de VNG in september een bestuurlijke reactie geven op dit voornemen. Voor gemeenten betekent het activeren van het quotum dat werkgevers met meer dan 25 personeelsleden een boete van € 5.000 moeten betalen voor elke niet ingevulde baan, in de vorm van een opslag op de basispremie WAO/WIA.
Kritiek op systeem banenafspraak en quotumwet
Hoewel uit de twee-meting blijkt dat de werkgevers in de marktsector de banenafspraak wel hebben gerealiseerd (en het quotum voor hen dus niet aangezet zal worden), klinkt ook daar kritiek op het systeem. Verzekeringsmakelaar en risicoadviseur Aon heeft in een brief de staatssecretaris opgeroepen om de Wet banenafspraak en de Quotumwet aan te passen.
In de brief schetst Aon dat het aantal mensen met een arbeidsbeperking te laag is om de 125.000 extra banen in te kunnen vullen: 'Door een weeffout in de wet kunnen werkgevers en overheid onmogelijk voldoen aan de zogenoemde banenafspraak. Het aanbod van mensen met een arbeidsbeperking is te laag. Als de wet niet wordt aangepast hangt werkgevers een boete boven het hoofd die kan oplopen tot ruim 270 miljoen euro per jaar. De Wet banenafspraak en de Quotumwet moeten daarom snel worden aangepast.
Analyse Aon
Uit een analyse van Aon blijkt dat het register sinds eind 2015 snel slinkt. De daling van het aantal arbeidsbeperkten komt met name door het snel slinkende aantal Wajongeren. Daarvan zijn er steeds minder als gevolg van een grootschalige herkeuring tussen 2015 en 2017. Sinds het begin van die herkeuring krimpt het doelgroepregister met gemiddeld vijf procent per kwartaal. Als die trend doorzet, moeten eind 2018 alle mensen uit het doelgroepregister een baan hebben om de Wet banenafspraak te realiseren. In de praktijk betekent dit dat werkgevers onmogelijk aan de afspraken kunnen voldoen, omdat er paradoxaal genoeg te weinig arbeidsbeperkten zijn.'
Regionale trendrapportage banenafspraak: eerste kwartaal 2017 (juli 2017)
Brief van Klijnsma aan de Tweede Kamer over de twee-meting banenafspraak (30 juni 2017)
Reactie VNG op brief Klijnsma (30 juni 2017)
Kritiek Aon op werking banenafspraak (25 juli 2017)
