De gemeente Almere heeft sinds 2016 bijna honderdzestig 45-plussers met een bijstandsuitkering, extra intensieve begeleiding geboden met veel aandacht voor maatwerk. Het merendeel van deze groep mensen zat al langere tijd in de bijstand. Bij de start van deze 45-plus-aanpak ‘nieuwe stijl’ was het streven om 30% van de deelnemers (gedeeltelijk) te laten uitstromen naar betaald werk. Dat is uiteindelijk 33% geworden. Ter vergelijking: in 2015 vond 15% van 45-plussers in de bijstand in Almere een betaalde baan. De gemeente Almere vindt deze verdubbeling voldoende aanleiding om de nieuwe werkwijze voort te zetten en verder uit te bouwen. Daarbij zal de gemeente gebruik maken van aanbevelingen van een kwalitatief onderzoek dat het afgelopen jaar is uitgevoerd door Hogeschool Windesheim Flevoland.
Een groot verschil met de oude werkwijze is dat er nu veel gerichter is gekeken naar de persoonlijke situatie van mensen. Zo hebben de deelnemers niet alleen intensieve begeleiding gekregen van een klantmanager, in veel gevallen hebben ze ook een gebruik kunnen maken van een budget voor scholing en eventuele andere maatregelen die hen dichter bij een betaalde baan brachten. Sommigen hebben deelgenomen aan speciale ondersteuningstrajecten. Froukje de jonge, wethouder Participatie Wek en Inkomen: “Extra aandacht heeft er voor gezorgd dat wij de uitstroom hebben kunnen verdubbelen. Dat klinkt technisch, maar betekent dat voor dertig mensen extra de toekomst er weer zonnig uitziet. En dat gunnen wij er natuurlijk veel meer.”
Het kwalitatieve onderzoek van Hogeschool Windesheim Flevoland geeft de gemeente meer inzicht in de succes- en faalfactoren bij de re-integratie van 45-plussers. Het blijkt mensen zwaar te vallen om in de bijstand te zitten. De voornaamste redenen zijn een structureel gebrek aan geld, beperking in eigen regievoering en aanhoudende teleurstellingen bij sollicitaties. Oudere bijstandsgerechtigden hebben behoefte aan een persoonlijke benadering door de gemeente. Hoewel zij op sommige vlakken goede ondersteuning krijgen (bijvoorbeeld via sollicitatietrainingen), komen zij graag meer direct in contact met werkgevers. Ook hopen zij op ruimere mogelijkheden, zoals opleidingen, om hun kansen op werk te vergroten.
Uit interviews met werkgevers komt naar voren dat zij zowel plus- als minpunten zien bij oudere werknemers. Zij denken dat het gemiddeld langer duurt om 45-plussers in te werken en hechten aan financiële tegemoetkomingen om hen in dienst te nemen. Onderzoekster Fiet van Beek: “Er liggen kansen in het beter onder de aandacht brengen van bestaande regelingen voor werkgevers. Dat geldt ook voor de inzet van vernieuwende vormen om werkgevers en 45-plussers beter met elkaar in contact te brengen.” De hogeschool beveelt verder aan om de ervaringen van bijstandsgerechtigden en werkgevers structureel te blijven benutten voor het verbeteren van de werkwijze.
De focus op werkzoekenden uit de leeftijdsgroep 45-plus is nodig, omdat deze groep kwetsbaar is bij werkloosheid. Ondanks de verbeterde economie hebben 45-plussers relatief vaak langdurig een uitkering. Ook is het voor hen vaak lastiger om betaald werk te vinden dan voor jongere werkzoekenden.
